千字文
天地玄黄 (tiān dì xuán huáng), 吊民伐罪 (diào mín fá zuì), 宇宙洪荒 (yǔ zhòu hóng huāng)。 周发殷汤 (zhōu fā yīn tāng). 日月盈昃 (rì yuè yíng zè), 坐朝问道 (zuò cháo wèn dào), 辰宿列张 (chén xiǔ liè zhāng). 垂拱平章 (chuí gǒng píng 寒来暑往 (hánl ái shǔ wǎng), zhāng)。
秋收冬藏闰余成岁律吕调阳云腾致雨露结为霜金生丽水玉出昆冈剑号巨阙珠称夜光果珍李柰菜重芥姜海咸河淡鳞潜羽翔龙师火帝鸟官人皇始制文字乃服衣裳推位让国有虞陶唐shōu dōng cáng). .
, jié wéi shuāng).
shēng lì shuǐ), chū kūn gāng)。
hào jù què), chēng yè guāng)。 zhēn lǐ nài),
zhòng jiè jiāng)。 xián hé dàn), qián yǔ xiáng)。 shī huǒ dì), guān rén huáng). zhì wén zì), fú yī shāng).
wèi rang guó), yú táo táng)。
爱育黎首 臣伏戎羌 遐迩一体 率宾归王 鸣凤在竹 白驹食场 化被草木 赖及万方 盖此身发 四大五常 恭惟鞠养 岂敢毁伤 女慕贞洁 男效才良 知过必改 得能莫忘 罔谈彼短 靡恃己长 信使可覆 yù lí shǒu), fú róng qiāng)。 ěr yī tǐ),
bīn guī wáng)。 fèng zài zhú),
jū shí chǎng)。 bèi cǎo mù),
jí wàn fāng)。 cǐ shēn fà), dà wǔ cháng)。
wéi jū yǎng), gǎn huǐ shāng)。 mù zhēn jié), xiào cái liáng)。
guò bì gǎi), néng mò wàng)。 tán bǐ duǎn),
shì jǐ cháng)。 shǐ kě fù),
第1 页 共 6 页
(qiū (ài (rùn yú chéng suì),(chén (lǜ lǚ táo yáng)(xiá (yún téng zhì yǔ)(shuài (lù(míng (jīn(bái (yù(huà (jiàn(lài (zhū(gài (guǒ(sì (cài(gōng (hǎi(qǐ (lín(nǚ (long (nán (niǎo(zhī (shǐ(dé (nǎi(wǎng (tuī(mí (yǒu(xìn
器欲难量 (qì yù nán liáng)。 言辞安定 (yán cí ān dìng)。
墨悲丝染 (mò bēi sī rǎn), 笃初诚美 (dǔ chū chéng měi), 诗赞羔羊 (shī zàn gāo yáng)。
慎终宜令 (shèn zhōng yì lìng)。
景行维贤 (jǐng xíng wéi xián), 荣业所基 (róng yè suǒ jī), 克念作圣 (kè niàn zuò shèng)。 籍甚无竟 (jí shèn wú 德建名立 (dé jiàn míng lì), jìng)。
形端表正 (xíng duān biǎozhèng)。
空谷传声 (kōng gǔ chuan shēng), 虚堂习听 (xū tang xí tīng).
祸因恶积 (huò yīn è jí), 福缘善庆 (fú yuán shàn qìng)。尺璧非宝 (chǐ bì fēi bǎo), 寸阴是竞 (cùn yīn shì jìng)。
资父事君 (zī fù shì jūn), 曰严与敬 (yuē yán yǔ jìng).
孝当竭力 (xiào dāng jié lì), 忠则尽命 (zhōng zé jìn mìng). 临深履薄 (lín shēn lǚ báo), 夙兴温凊 (sù xīng wēn qìng).
似兰斯馨 (sì lán sī xīn), 如松之盛 (rú sōng zhī shèng)。川流不息 (chuān liú bù xī), 渊澄取映 (yuān chéng qǔ yìng). 容止若思 (róng zhǐ ruò sī), 学优登仕 (xué yōu dēng shì), 摄职从政 (shè zhǐ cóng
zhèng)。 存以甘棠 (cún yǐ gān
táng),
去而益咏 (qù ér yì yǒng)。 乐殊贵贱 (lè shū guì jiàn),
礼别尊卑 (lǐ bié zūn bēi)。 上和下睦 (shàng hé xià
mù),
夫唱妇随 (fū chàng fù suí). 外受傅训 (wài shòu fù
xùn),
入奉母仪 (rù fèng mǔ yí). 诸姑伯叔 (zhū gū bó shú), 犹子比儿 (yōu zǐ bǐ ér). 孔怀兄弟 (kǒng huái xiōng dì),
第2 页 共 6 页
同气连枝 (tong qì lián zhī)。 丙舍旁启 (bǐng shè pang qǐ), 交友投分 (jiāo yǒu tóu fēn), 甲帐对楹 (jiá zhàng duì 切磨箴规 (qiē mó zhēn yíng)。 guī).
肆筵设席 (sì yán shè xí),
仁慈隐恻 (rén cí yǐn cè), 鼓瑟吹笙 (gǔ sè chuī shēng)。 造次弗离 (zào cì fú lí)。
节义廉退 (jié yì liántuì),
颠沛匪亏 (diān pèi fěi kuī)。性静情逸 (xìng jìng qíng yì), 心动神疲 (xīn dòng shén pí)。
守真志满 (shǒu zhēn zhì mǎn), 逐物意移 (zhú wù yì yí). 坚持雅操 (jiān chí yǎ cāo), 好爵自縻 (hǎo jué zì mí). 都邑华夏 (dū yì huá xià), 东西二京 (dōng xī èr jīng).
背邙面洛 (bèi máng miàn luò), 浮渭据泾 (fú wèi jù jīng).
宫殿盘郁 (gōng diàn pán yù),楼观飞惊 (lóu guān fēijīng).
图写禽兽 (tú xiě qín shòu), 画彩仙灵 (huà cǎi xiānlíng).
升阶纳陛 (shēng jiē nà bì),
弁转疑星 (biàn zhuàn yí xīng).
右通广内 (yòu tōng guǎng nèi), 左达承明 (zuǒ dá chéng míng)。 既集坟典 (jì jí fén diǎn),
亦聚群英 (yì jù qún yīng)。 杜稿钟隶 (dù gǎo zhōng lì), 漆书壁经 (qī shū bì jīng)。 府罗将相 (fǔ luó jiāng xiàng), 路侠槐卿 (lù xiá huái qīng)。 户封八县 (hù fēng bā xiàn),
家给千兵 (jiā jǐ qiān bīng)。 高冠陪辇 (gāo guān péi niǎn),
驱毂振缨 (qū gǔ zhèn yīng)。 世禄侈富 (shì lù chǐ fù), 车驾肥轻 (chē jià féi qīng)。
策功茂实 (cè gōng mào shí), 勒碑刻铭 (lè bēi kè míng). 盘溪伊尹 (pán xī yī yǐn),
第3 页 共 6 页
佐时阿衡 (zuǒ shí ā héng). 雁门紫塞 (yàn mén zǐ sài), 奄宅曲阜 (yǎn zhái qū fù), 鸡田赤诚 (jī tián chì 微旦孰营 (wēi dàn shú yíng)。 chéng)。
桓公匡合 (huán gōng kuāng 昆池碣石 (kūn chí jié shí), hé),
钜野洞庭 (jù yě dòng tíng)。
济弱扶倾 (jì ruò fú qīng)。 旷远绵邈 (kuàng yuǎn mián 绮回汉惠 (qǐ huí hàn huì), 说感武丁 (yuè gǎn wǔ dīng)。俊义密勿 (jùn yì mì wù),
多士实宁 (duō shì shí níng).晋楚更霸 (jìn chǔ gēng bà),
赵魏困横 (zhào wèi kùnhéng)。
假途灭虢 (jiǎ tú miè guó),践土会盟 (jiàn tǔ huì méng).何遵约法 (hé zūn yuē fǎ), 韩弊烦刑 (hán bì fán xíng)。起翦颇牧 (qǐ jiǎn pō mù),
用军最精 (yòng jūn zuì jīng)。宣威沙漠 (xuān wēi shā mò), 驰誉丹青 (chí yù dān qīng)。 九州禹迹 (jiǔ zhōu yǔ jì),
百郡秦并 (bǎi jùn qín bìng)。岳宗泰岱 (yuè zōng tài dài),禅主云亭 (chán zhǔ yún tíng)。miǎo),
岩岫杳冥 (yán xiù yǎo míng). 治本于农 (zhì běn yú nóng),
务兹稼穑 (wù zī jià sè)。 俶载南亩 (chù zǎi nán mǔ),
我艺黍稷 (wǒ yì shǔ jì). 税熟贡新 (shuì shú gong xīn),
劝赏黜陟 (quàn shǎng chù zhì)。
孟轲敦素 (mèng kē dūn sù), 史鱼秉直 (shǐ yú bǐng zhí). 庶几中庸 (shù jǐ zhōng
yōng),
劳谦谨敕 (láo qiān jǐn chì)。 聆音察理 (ling yīn chá lǐ), 鉴貌辨色 (jiàn mào biàn sè)。
贻厥嘉猷 (yí jué jiā yóu), 勉其祗植 (miǎn qí zhī zhí). 省躬讥诫 (xǐnggōngjījiè),
第4 页 共 6 页
宠增抗极 (chǒng zēng kàng xiāo)。 jí).
耽读玩市 (dān dú wán shì),
殆辱近耻 (dài rǔ jìn chǐ), 寓目囊箱 (yù mù náng xiāng)。 林皋幸即 (ling āo xìng 易輶攸畏 (yì yóu yōu wèi), jí).
属耳垣墙 (zhǔ ěr yuán qiáng).
两疏见机 (liǎng shū jiàn jī), 具膳餐饭 (jù shàn cān fàn), 解组谁逼 (jiè zǔ shuí bī)。
索居闲处 (suǒ jū xián chù),沉默寂寥 (chén mò jì liào). 求古寻论 (qiú gǔ xún lùn), 散虑逍遥 (sǎn lǜ xiāo yáo)。
欣奏累遣 (xīn zòu lěi qiǎn),戚谢欢招 (qī xiè huānzhāo).
渠荷的历 (qú hé de lì),
园莽抽条 (yuán mǎng chōutiáo)。
枇杷晚翠 (pí pá wǎn cuì),
梧桐蚤凋 (wú tong zǎodiāo)。
陈根委翳 (chén gēn wěiyì),
落叶飘摇 (luò yè piāo yáo)。 游鹍独运 (you kūn dú yùn),
凌摩绛霄 (ling mó jiàng适口充肠 (shì kǒu chōng cháng)。
饱饫烹宰 (bǎo yù pēng zǎi), 饥厌糟糠 (jī yàn zāo kāng).
亲戚故旧 (qīn qì gù jiù),
老少异粮 (lǎo shào yì liáng)。 妾御绩纺 (qiè yù jì fǎng), 侍巾帷房 (shì jīn wéi
fáng)。 纨扇圆洁 (wán shàn yuán jié),
银烛炜煌 (yín zhú wěi huáng)。
昼眠夕寐 (zhòu mián xī mèi), 蓝笋象床 (lánsǔn xiàng chuáng)。
弦歌酒宴 (xián gē jiǔ yàn),
接杯举殇 (jié bēi jǔ shāng)。
第5 页 共 6 页
矫手顿足 (jiǎo shǒu dùn zú), 并皆佳妙 (bìng jiē jiā 悦豫且康 (yuè yù qiě kāng). 嫡后嗣续 (dí hòu sì xù),
miào)。
毛施淑姿 (máo shī shū zī),
祭祀烝尝 (jì sì zhēng 工颦妍笑 (gōng pín yán cháng).
xiào).
稽颡再拜 (jī sǎng zài bài), 年矢每催 (nián shǐ měi 悚惧恐惶 (sǒng jù kǒnghuáng)。
笺牒简要 (jiān dié jiǎnyào),
顾答审详 (gù dá shěn xiáng)。骸垢想浴 (hài gòu xiǎng yù), 执热愿凉 (zhí rè yuànliáng).
驴骡犊特 (lǘ luó dú tè),
骇跃超骧 (hài yuè chāoxiāng).
诛斩贼盗 (zhū zhǎn zéi dào),捕获叛亡 (pǔ huò pàn wáng). 布射僚丸 (bù shè liáo wán),嵇琴阮箫 (jī qín ruǎnxiāo).
恬笔伦纸 (tián bǐ lún zhǐ), 钧巧任钓 (jūn qiǎo rèn diào)。释纷利俗 (shì fēn lì sú),
cuī), 曦晖朗曜 (xī huī lǎng
yào)。 璇玑悬斡 (xuán jī xuán wò),
晦魄环照 (huì pò huán zhào)。
指薪修祜 (zhǐ xīn xiū hù), 永绥吉劭 (yǒng suí jí shào)。 矩步引领 (jù bù yǐn lǐng),
俯仰廊庙 (fǔ yǎng láng miào)。 束带矜庄 (shù dài jīn zhuāng),
徘徊瞻眺 (pái huái zhān tiào)。 孤陋寡闻 (gū lòu guǎ wén), 愚蒙等诮 (yú méng děng qiào)。 第6 页 共 6 页